St. Odakapel, Hoenderstraat, Venray

Beschrijving

Reden van de stichting: Devotie voor St.-Oda (690-726). Oda zou op deze plaats gebeden hebben toen zij Venray verliet om naar St.-Oedenrode te gaan.

St. Odabeeld: Het naamfeest van Sint Oda is 28 november.

Oda is uitgebeeld als een adellijke dame in renaissance dracht, als teken van haar koninklijke komaf. Zij is rijk gekleed in meerdere over elkaar hangende gewaden. Haar kleed wordt met een ceintuur op haar borst opgehouden, wat een rijke plooival veroorzaakt. Doordat zij op het rechterbeen steunt en de linkerknie gebogen houdt, krijgt het beeld een natuurlijke zwier. Zij draagt op het hoofd een gedraaide tulband. Zodoende komt zij uit een ver land.Opzij van het hoofd hangen de haren in twee fraaie wrongen, aan de achterzijde hangen de lange haren in golven naar beneden tot op de schouders. Op de linkerhand staat de ekster. Aan dit attribuut herkent men de heilige. In de andere hand heeft Oda een opengeslagen boek. Dat verwijst naar de bijbel, die voor haar de leidraad in haar leven was.

(Kunst) Historische gegevens Het originele beeld is gesneden in laat gotische/vroeg renaissancestijl en stamt mogelijk uit de stichtingstijd van de kapel.Het werd gestolen in 1964 en teruggevonden in een trein op het station in Eindhoven. Het is nooit meer teruggeplaatst, het werd overgebracht naar de Sint-Petrus Bandenkerk. De restauratie van het beeld volgde in 1999, en in processie werd het vanuit het Odapark na een openluchtmis naar de kerk teruggebracht.

Originele beeld gemaakt door een onbekende houtsnijder in de 16^e eeuw. Hoogte van het beeld: 62 cm. Huidige plaats: Sint Petrus-Bandenkerk Venray

Kopiebeeld gemaakt door Piet Clephas, in 1965 uit hout gesneden en in 1982 in de kapel geplaatst, in 2009 in museum. Kopiebeeld van Kunststof.

Kapel: Muren Buitenzijde: oudste deel mergel, rest baksteen. Afwerking: gecementeerd, wit geschilderd. Binnenzijde: oudste deel stucwerk, nieuwere deel klampsteen.

Dak Constructie: zadeldak Bedekking: grijs-zwarte leien in maasdekking

Vloer Materiaal: rode plavuis 15 x 15 cm., afwerking

Plafond Materiaal: tongewelf in gegroefd wit hout 15×15 mm in lengterichting.

Offerblok Materiaal: zwart staal, in het hekwerk. Afmetingen 12x7xh14,5 cm.

Hekwerk De deuropening is afgesloten door een zwart smeedijzeren hekwerk, in 1982 vervaardigd door Harrie Gerrarts. In de kapel is een dubbele smeedijzeren poort op 120 cm. vanaf de achtergevel.

Ornamenten Het beeld staat op een strakke betonnen console, bevestigd in de achtermuur.Het beeld staat onder een plexiglas kast, waarvan de voorkant voorzien is van ontspiegeld kogelvrij museumglas, waardoor het beeld goed zichtbaar is.

In de top van de voorgevel staat de volgende tekst

ST.ODA

Begin 1900 was in de kapel ook een plankje met de tekst

AAN ST. ODA UIT DANKBAARHEID VOOR EEN GENEZING MAART 1924 G.V.

Verharding / groenvoorziening buiten de kapel: Vanaf de straatkant gaan twee terrazzo traptreden naar boven. Om de kapel ligt een grindstrook met opsluitbanden. Voor de ingang ligt een verharde stoep van 103×103 cm. Rondom de kapel staan vier lindenbomen, oorspronkelijk zeven.

Publicaties

1. Diversen over de diefstal in 1967, 2 bladen. Diverse artikelen
2. Dick van den Munckhof, ‘Het Sint Oda–kapelletje aan de Hoenderstraat’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 24 december 1980.
3. ‘Odakapel binnen afzienbare tijd hersteld’, in Peel en Maas, 05 maart 1982.
4. ‘Venrayse aannemers adopteren kapellen’, in Dagblad voor Noord-Limburg, 9 januari 1982.
5. ‘Sint Oda-kapel weer geheel hersteld’, in Peel en Maas, 16 april 1982.
6. Zonder titel, betreffende de inzegening, in Peel en Maas, 7 mei 1982, en Grens en Maas, 5 mei 1982.
7. ‘Werkgroep Kruisen en Kapellen timmert volop aan de weg’, in Peel en Maas, 30 april 1982.
8. ‘Brand in het St. Odakapelletje’, in Peel en Maas, 22 december 1988.
9. ‘De oplossing’ in De Trompetter, 22 oktober 1991.
10. ‘St.-Odakapel in restauratie’, in Peel en Maas, 12 maart 1998.
11. ‘Sint Oeike nu echt te zien’, in Peel en Maas, 30 september 1999https://www.kruisenenkapellenvenray.nl/wp-content/uploads/2022/02/0010_01.pdf.
12. ‘Licht voor de heilige Oda’, in Dagblad de Limburger, 1 oktober 1999.
13. ‘Afscheid van Oda’, in Peel en Maas, 30 maart 1995, onder B-D6.
14. ‘Herstel van onze kapellen,’ in Peel en Maas, 4 maart 1950.
15. ‘Kostbare beeldjes staan in Venrayse kapelletjes voor het grijpen’, in Dagblad voor Noord-Limburg, 12 juli 1967.
16. ‘Beeldje van St. Oda terecht’, in Maas- en Roerbode, 14 juli 1967.
17. H.H.J.Maas, zonder titel, aflevering 7, 8 en 9 in Kerkklokje voor het dekenaat Venray, april 1937, betreft een verhaal over een gierige Merselose boerin.
18. ‘Koester uw monument’, aflevering uit een serie in Peel en Maas, 3 juni 2004.
19. Louis Rutten, ‘In den beginne van ’t Cloester’ Jerusalem’, in De Trompetter, 28 april 1998.
20. Bart Ebisch, ‘Sint Oda verdween langzaam uit het zicht’, in Dagblad de Limburger, 25 november 2005.
21. Oude foto, aflevering uit de serie van Jan van der Putten, in Peel en Maas, 18 januari 2007.
22. ‘Koester uw monument’, aflevering in Peel en Maas, 23 augustus 2007.
23. -, (kraken offerblok), in Venloosch Nieuwsblad, 24 november 1899.
24. Uit de Oude Doos Trompetter 5 oktober 2000
25. St. Oeike op den umziende berg Peel en Maas 7 februari 2012
26. Limburgs sagenboek pag 126
27. Fragment uit Venray een Nieuwe Naam
28. H Oda te Venray Grens en Maas17-08-1983,
29. H. Oda te Venray Grens en Maas 17 augustus 1983
30. Oda Middeleeuws marketingsfenomeen de Limburger 15 september 2001
31. De afgang van een knappe heilige de Limburger 15 juni 1993
32. Nieuwe miniatuur in serie beeldjes Peel en Maas 17 september 1992
33. Venray of Rooy Landmeter van Beurden Maasgouw 21 februari 1891
34. Troostgevende oogheilige gaan zelf mist in Limburger 14 juli 1984
35. Beschrijving Vrijheid St Oedenrode 1832
36. beschrijving vrijheid St Oedenrode deel 2

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 15-19.
2. Pierre Kemp, Limburgs Sagenboek (Maastricht 1924) 18-19.
3. Th. W. J. Driessen en M.P.J. van den Brand, Venray, een nieuwe naam voor een oud dorp en een oude cultuur (Venray 1976)12-13.
4. Hazegaerf (december 1992) zie 3-C1.
5. J.H.A. Mialaret, Monumenten van geschiedenis en kunst in Noord-Limburg (Den Haag 1937) 202.
6. Hub Schols, Venray van vroeger deel 2 (Venlo 1980) 80-82.
7. H.P.H. Camps, Venrayse monumenten (Venray 1975) 34 en 37.
8. Katja Boertjes en Arjen Eissens, ‘Sint Oeike, voor het heil van de stad Venray’in Heyligen huyskens, kapellen langs velden en wegen in Limburg (Eindhoven 1999) 143-145.
9. H. Welters, Limburgsche legenden, sagen sprookjes en volksverhalen deel 2 (Maasbree 1982, fascimileherdruk) 85-87 (vita en tekst m.s. Jerusalem).
10. ‘Oej, oej, oej, Sint oejke’, lied in Parelkes uut de Pieël (Venray 1999).
11. Paul van Meegeren, ‘Sint Oda, Venray’, toevoegsel bij Bedevaartplaatsen in Nederland deel 3 9internet, 1999), 5 pagina’s.
12. Hub Schols, ‘Venrayse monumenten’, in Venray van Vroeger, deel 1(Venlo 1979).
13. G. Verbeek, ‘Venray, parel in de Peel’, in M. Kemp e.a., Het land van de Peel (Maastricht 1955)151.
14. L. Verschueren OFM en C. Ibelings SJ, Jerusalem 1422-1802 en 1838-1938 (Nijmegen 1938) 82 en 83 (Bouw Odakapel 1632).
15. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 22, 25, 30.
16. Rien van den brand, Toon den Brok, Harry Tummers, Kathedraal van de Peel, Sint-Petrus’Banden Kerk Venray, de rijkste kerk van Nederland (Wijk en Aalburg, 2005), 230.