Hagelkruis Venray

Beschrijving

Reden van de stichting: Een hagelkruis werd in de regel opgericht in de hoop dat het veldgewas gevrijwaard zou worden van schade door noodweer.

Corpus: Het beeld, vormgegeven in een wat vage expressieve stijl, is van de hand van de Leunse kunstenaar Gussen Wie (Louis Claessen). Gussen Wie heeft meer werk in hout uitgevoerd, dat in die tijd steeds abstracter werd. In Venray is meer werk, maar geen corpus. Hij werd in eerste instantie bekend door zijn Duitse ruiterstandbeelden. Het hoofd neigt naar rechts, evenals de heupen. De rechtervoet is over de linker. De armen zijn gestrekt in een hoek van ongeveer 30 graden. De handen zijn gesloten, de duimen rusten op de vingers. Christus heeft lang golvend haar, dat niet krult op de randen, en een ringbaardje. Het gelaat is vrij grof vormgegeven. De lendendoek wordt bijeengehouden met een koord. De plooien hangen tamelijk recht naar beneden. Het originele beeld van Gussen Wie is een tijdlang in bruikleen geweest bij de LTS als dank voor de vele hulp, die de stichting van de school heeft gekregen bij allerlei werk voor het kleine religieuze erfgoed.

(Kunst)Historische gegevens: Het originele houten beeld is gesneden door Gussen Wie tussen 1960 en 1965, en in 1965 aangeboden door wegenbouwer Vissers na aanleg van de Westsingel om op een nieuw kruishout gehangen te worden. De weduwe van Toon Vermeulen, de koster, bewaarde het totdat de stichting kwam met plannen tot heroprichting vanaf sept. 1982

Originele corpus: gemaakt door Gussen Wie in 1960-1965. Materiaal: tropisch hardhout

Kruis met offerblok en knielbankje. Materiaal hout

Tekstborden met tekst

OFFER VOOR DE GELOOVIGE ZIELEN

In de top een bordje met INRI

Vóór 1940 was er ook nog een bordje met de naam van een ter plekke overleden vrouw. Tekst in 1583:

OH GODT GHIJ SIET EEN KENNER VAN ALLE MENSCHEN HERTEN ENDE VOER U HEER EEN IJS GENE DINGEN VERBORGEN

Aanvullende gegevens: Vroeger stond op de hoek Hoenderstraat-Hagelweg een kruis. In 1919 werd het al eens vernield door een zwerver, en het is in 1919 met een processie in ere hersteld. Het kruis moest wijken voor de aanleg van de Westsingel. Het originele corpus hangt nu in de kapel van het Schuttersveld. Om zoveel mogelijk recht te doen aan de oude toestand is gekozen voor de nieuwe plek, met het beeld van Gussen Wie op het kruis zoals dat was in de jaren 1940. Op Goede Vrijdag 1984 is het beeld teruggehangen. Het project werd gesteund en uitgevoerd door aannemer Lei Oudenhoven.

Verharding / Groenvoorziening: Het kruis staat in een grindbed met opsluitbanden, breedte 140 cm. en diepte 150 cm. Het geheel ligt in de hoek van een groot grasveld, met vlak achter het kruis hoog oprijzend geboomte van een houtsingel. In de zomer van 2009 is de Westsingel verbreed met twee fietspaden. Dat ging ten koste van het grasveld. Sindsdien staat het kruis vlakbij het fietspad en is de beplanting aangepast..

Publicaties

1. ‘Nieuw Hagelkruis op de hoek Hoenderstraat – Westsingel’, in Peel en Maas, 27 augustus 1982.
2. ‘Nieuw Hagelkruis’, in Peel en Maas, 20 april 1984
3. ‘Wegkruis’, in Peel en Maas, 25 juni 1965

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 14-15.
2. Jan Jenniskens e.a., ‘Gussen Wie en zijn werk’, in Terug in de tijd…, een greep uit de geschiedenis van Leunen en Veulen (Zaltbommel 1993)164, 165.
3. Pieter Scheen, ‘Claessens’ enz., in Nederlandse beeldende kunstenaars 1750-1950, deel 1 (Den Haag 1970) 214, afbeelding 798.
4. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 20, 22, 30.