HH Antoniusabt- en Alfonsuskapel
Periode
1921
20e
Toegewijd aan
Monumentnummer
[ 014 ]
Adres
Deurneseweg 52
Heide
Type
Beschrijving
Reden van de stichting: Gebouwd in opdracht van Jan Poels uit Venray uit devotie tot naamheiligen in de familie. Alfons Vercauteren was een zwager van Toon Poels, zoon van Jan. Op de plek ontkwamen zij aan een zwaar auto-ongeluk. Bij het gebouwtje werd gebeden als er in de buurt iemand ernstig ziek was
Beelden:
Antonius Abt Het naamfeest van Sint-Antoniusabt is 17 januari.
Het 70 cm. hoge beeld is gemaakt naar dat uit de Veltumse Kapel, en dat dateert uit de zestiende eeuw. De vormen van het origineel zijn gevolgd, de kleuren zijn vrij ingevuld. Antonius is afgebeeld als bebaarde abt. In zijn linkerhand draagt hij het regelboek van de monniken, de taukruk van de rechterhand stoot in de opengesperde muil van de draak, die hij ook met de linkervoet vertrapt. De draak, symbool voor het kwaad en de duivel, probeert tevergeefs de stok tegen te houden. Aan de linkerzijde van Antonius is een klein varken, dat verwijst naar het zwijn, waarvan de opbrengst bestemd was voor de ziekenhuizen van de johannieterorde. Dat varkentje helpt Antonius in zijn strijd met het kwaad door de draak in zijn oor te bijten
(Kunst) Historische gegevens Dit beeld is gemaakt door cursist van de Vrije Academie Venray in 1982: het Antoniusbeeld door Ton Litjens, met aan de voet een draak en een varken. In de rechterhand een staf en in de linkerhand een boek. Vroeger stonden er gipsen beelden. Er zijn geen afbeeldingen bekend.
Originele beeld: gemaakt door een onbekend atelier. Het beeld is al lang verdwenen
H. Alfonsus: Het naamfeest van de Heilige Alfonsus de Liguori is 2 augustus.
Alfonsus de Liguori is de stichter van de Congregatie van de Allerheiligste Verlosser; de Redemptoristen. De orde stimuleert de verering van haar stichter vanuit Wittem via de Gerarduskalender. De naam Fons komt van Alfonsus. Alfonsus is hier afgebeeld als bisschop, in plaats van als redemptorist. Dat is merkwaardig. Meestal is hij een gebogen grijsaard in pij, met in de hand een rozenkrans of missiekruis. Hier is gekozen voor een baardeloze man in de kracht van zijn leven, gekleed in een albe met een rode koormantel met een grote gesp. Op zijn hoofd een mijter met de linten op de schouders in plaats van op de rug. Op de rechterhand heeft Alfonsus het opengeslagen regelboek van zijn kloosterorde. De ganzenveer in de linkerhand verwijst naar zijn kerkleraarschap. Als moraaltheoloog schreef hij vele boeken over onder andere liefde en gebed, Maria en de verlossing, en het Heilig Sacrament.
(Kunst) Historische gegevens: Het beeld is gemaakt door docent keramiek van de Venrayse Vrije Academie Piet Hermans in 1982. Hij heeft Alfonsus afgebeeld in bisschoppelijke gewaden. Het kerkleraarschap is uitgedrukt door de ganzenveer in zijn rechterhand, en zijn kloosterorde door het regelboek in zijn linkerhand
Originele beeld gemaakt door een onbekend atelier. Het beeld is al lang verdwenen.
Kapel: Bakstenen kapel met offerblok en smeedijzeren hekwerk. In kapel een kaarsenbak en knielbankje. De beeldennis is afgesloten met plexiglas. Voor de beeldennis is een ijzeren hand gesmede traliewerkdeur, De deur staat opengeklapt.
Boven de nis op de muur een tekstplank met gekrulde einden, de tekst:
H. ANTONIUS H. ALFONSIUS
Op de top van de voorgevel staat een fraai smeedijzeren kruis.
Deze kapel vormt een tweeling met de kapel nr. 058 aan de Overloonseweg. De kapel is gesticht naar aanleiding van het feit, dat ter plekke Toon Poels (06-06-1905 – 25-07-1971) en zijn zwager Alfons Vercauteren met de schrik vrijkwamen van een auto-ongeluk.
Verharding / groenvoorziening buiten de kapel: Rondom de kapel ligt een grindbak, breed en diep 50 cm. Bij de kapel staat een grote lindeboom.
Publicaties
PUBLICATIES UIT BOEKEN, KRANTEN, WEEKBLADEN EN TIJDSCHRIFTEN
- Dick van den Munckhof, ’Aan de Deurneseweg kapel t.e.v. H.H. Antonius en Alfonsus’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 22-08-1980.
- ‘Kapel aan de Deurneseweg’, in Peel en Maas, 9 juli1982 (zie 27, B3).
- ‘Kapel Deurneseweg’, in Peel en Maas, 19 november 1982.
- ‘Oldtimers’steunen Kruisen en Kapellen’, in Peel en Maas, 9 oktober 2003.
- Werkgroep Historie Heide, zonder titel, in Van Heyde tot Heide (Venray 2003)
66.
- ‘Kapel aan Deurneseweg hersteld’, in Peel en Maas, 23 september 2004.
- ‘Koester uw monument’, aflevering uit de serie van Venray Monumentaal, in Peel en
Maas, 16 mei 2007.
Literatuur
- Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 33-35.
- J.G.E.A.Swinkels e.a, Veltheym, Veltum, geschiedenis van een Venrayse wijk (Venlo 1983) 10-13.
- Katja Boertjes en Arjen Eissens, ‘Antonius en Alfonsus aan drukke verkeersweg’, in Heyligen huyskens, kapellen langs velden en wegen in Limburg (Eindhoven 1999) 139-142.
- Harry Tummers, ‘Groepen van Antoniusbeelden’, in Beelden van Antonius abt in Horst en omstreken (Horst 2002) 14-22, vita 7-10.
- Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 24, 27.
[ 014 ]