St.-Annakapel, Henri Dunantstraat, Venray-Brukske

Beschrijving

Reden van de stichting: Onbekend, maar ongetwijfeld passend in de enorme populariteit van de Annaverering in de late Middeleeuwen en de Contrareformatie.

St. Annabeeld: Het naamfeest van Sint-Anna is 26 juli.

Het oorspronkelijke houten beeld is een Annatrits van de hand van Kersken Woyers van Ringenberg uit Kalkar. Het beeld gemaakt tussen 1500 en 1525 en is ouder dan de kapel. Het beeld is 58 cm. hoog. Latere aanhangers van strenge zeden hebben het oorspronkelijke blote kindje een lendendoekje van stopverf gegeven zodat het op het eerste oog lijkt, dat deze doek bij het beeldje hoort. Ook is aan het oude beeld veel vervangen, zoals handen en het hele kind. Het is dikwijls overgeschilderd.

Originele beeld gemaakt in 1500-1525 door Kersken Woyers van Ringenberg uit Kalkar. Hoogte van het eikenhouten beeld 57 cm. Huidige plaats van het originele beeld en dat van Piet Clephas: Het Venrays Museum.

Kopiebeelden: In 1976 is door Piet Clephas een kopie van eikenhout gesneden. In 1995 maakte Koos Swinkels een beschilderde kopie van steengoedklei, hoog 48 cm. breed 37 cm. Die staat nu in de kapel.

(Kunst)historische gegevens: De beeldengroep van moeder Anna, haar dochter Maria en haar kleinkind Jezus past helemaal in de traditie van de laat-middeleeuwse vormgeving. Maria zit op een bank met haar moeder aan haar rechterzijde. Het Christuskind heeft ze op haar schoot. Zij kijkt ons aan om het kind te tonen. Het Jezuskind houdt met de linkerhand de hand van zijn moeder vast en met de andere reikt het naar een druiventros, een verwijzing naar de kelk van zijn lijden en het Misoffer. Moeder Anna houdt de tros vast (die ontbreekt op het origineel) terwijl haar andere hand rust op een opengeslagen boek. Dat boek verwijst naar de bijbel, vanuit welks grondslagen zij haar dochter opvoedde. De vrouwen zijn gekleed in rijk geplooide gewaden en mantels. Die van Maria heeft een mooie sluiting met gespen en een band.

Kapel van veldbrandstenen met offerblok en traliewerk aanwezig. op topgevel een smeedijzeren kruis

Tekstbord

O MENSCH VERGEET TOCH NIET TE EERE

DIE MOEDER IS VAN DEN HEERE

ALS REINE MAGET HEEFT GEBAARD

DIE ZEGEN GAF VOOR VLOEK OP AARD

OFFER VOOR DE ZIELEN

Aanvullende gegevens Door de aanleg van de Henri Dunantstraat kwam de kapel niet meer zo mooi tot zijn recht. Op 27 mei 2002 is de kapel daarom in zijn geheel met een hijskraan ± 30 meter verplaatst in westelijke richting. Vóór de verplaatsing was de kapel eigendom van de familie Claessens. Door de verplaatsing kwam de kapel op gemeentegrond te staan en werd de kapel door Claessens verkocht aan de gemeente voor een gulden. Op 27 juli ging men na een mis in de Paterskerk, waar het beeld werd gezegend, naar de kapel en werd de kapel ingezegend.

Verharding / groenvoorziening buiten de kapel De kapel staat op een grasveld tussen twee bomen. Voor de kapel een meter verhard met bakstenen. Vanaf de weg leidt een bakstenen pad naar de kapel, met een ingelegd kruis van bakstenen in grijze kleur. De breedte is 0,9 meter. Om het verharde gedeelte staat een buxushaagje. Aan de achterkant en zijkanten van de kapel is een rand met grind ter breedte van 40 cm aangelegd om het regenwater af te voeren..

 

Publicaties

1. Venrayse monumenten enz.(Zie 3, E9) 38.
2. Venray, een nieuwe naam enz. (Zie 3, E2) 27.
3. Dick van den Munckhof, ‘Sint Anna ten drieën in het kapelletje aan de Servatiusweg’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 26 september 1980.
4. ‘Opknapbeurt voor Annakapel Venray’, in Dagblad voor Noord-Limburg, 8 oktober 1985.
5. Kennisgeving aanvraag verplaatsing, in de Gemeentelijke Mededelingen, in Peel en Maas, 15 juli 1999.
6. ‘Gemeente wil St. Annakapel verplaatsen’, in Peel en Maas, 15 juli 1999.
7. ‘St. Annakapel wordt verplaatst’, in Peel en Maas, 6 juli 2000.
8. Bekendmaking bouwplannen, in de Gemeentelijke Mededelingen, in Peel en Maas, 2 november 2000.
9. Openbare kennisgeving Monumentenwet, in de Gemeentelijke Mededelingen, in Peel en Maas, 12 april 2001.
10. ‘Luchtdoop’, 1 en 2, in Dagblad deLimburger, 29 mei 2002.
11. ‘Veldkapel verplaatst’, in Peel en Maas, 30 mei 2002.
12. ‘Annakapel op nieuwe plaats’, in Peel en Maas, 25 juli 2002.
13. ‘Een stukje van het oude Bruukske’, in Peel en Maas, 24 augustus 1979.
14. ‘Koester uw monument’, aflevering uit een serie in Peel en Maas, 3 november 2005.

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 71-73
2. Katja Boertjes en Arjen Eissens, ‘Anna-te-drieën als rustpunt voor bedevaartgangers’, in Heyligen huyskens, kapellen langs velden en wegen in Limburg (Eindhoven 1999) 136-139.
3. J.H.A. Mialaret, Monumenten van geschiedenis en kunst in Noord-Limburg (Den Haag 1937) 202.
4. Gérard Lucassen, ‘Stokskes in Venray en omgeving’, in Nieuwbrief van de Stichting Kruisen en Kapellen in Limburg, nr. 12, december 1997.
5. Koos Swinkels, ‘Sint Anna de lucht in’, in Nieuwbrief van de Stichting Kruisen en Kapellen in Limburg, nr.22, december 2002.
6. Fr. Gorissen, De Meester van Varsseveld, Kersten Woyers van Ringenberg, twee beeldensnijders van de Nederrijn (z.p. 1965) 51, plaat W2.
7. Ton Brandenbarg, ‘De verspreiding van de Anna- verering in kaart’, in Heilige Anna, grote moeder; de cultus van de Heilige Moeder Anna en haar familie(Nijmegen 1992) 87-99.
8. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 20, 22, 27.