St. Antoniusabtkapel Venray
Periode
1837
19e
Toegewijd aan
Monumentnummer
[ 4 ]
Adres
Hiept 3
Venray
Type
Beschrijving
Reden van de stichting: Devotie tot boerenpatroon Antonius Abt
St. Antoniusabt beeld: Feestdag van Sint-Antonius Abt is 17 januari.
Antonius is afgebeeld als monnik. Hij was de stichter van het monnikenwezen. De taustaf verwijst naar zijn bisschopsambt, dat hij op hoge leeftijd verwierf. De bel hoort bij het varken, dat oudtijds in de dorpen en buurtschappen met een bel om de nek rondliep en werd vetgemest ten faveure van de johannieterhospitalen. Later kwam daar de Köpkesmarkt voor in de plaats. Het dichtgeslagen boek tenslotte verwijst naar de kloosterregels, die hij als eerste opstelde.Het primitief vormgegeven beeld is waarschijnlijk van een oprechte amateur, en is eenmalig. Het beeld staat in een muurkapel, die gebouwd is tegen het bakhuis van de boerderij de Hiept.
Kunsthistorische gegevens: Het originele beeld is van de hand van een volksbeeldensnijder en stamt uit de achttiende eeuw. Het beeld is primitief gesneden en stelt de heilige voor met een dichtgeslagen boek onder de linkerarm en een korte krukstaf met bel in de rechterhand. Andere Antoniusattributen ontbreken. Het hoofd is buiten verhouding groot.
Originele beeld: gemaakt door een onbekende houtsnijder in de 17e eeuw. Hoogte van het beeld 70 cm. Huidige plaats: museum ‘t Freulekeshuus
Kopiebeeld gemaakt door Piet Clephas in de jaren 1960. Materiaal: eikenhout. In 2009 naar museum ’t Freulekeshuus. Huidige kopiebeeld: kunststof, veelkleurig, uit het atelier van de stichting.
Muurkapel: De muurkapel is gebouwd tegen de dwarsgevel van het bakhuis en is 23 cm. diep. In het bouwsel bevindt zich een nis waarin het beeld staat. De breedte van de nis is 43,5 cm., de hoogte 94 cm., de diepte 57,5 cm. De nis wordt afgesloten met een gietijzeren raampje met spijlen en glas. Vóór dit glasraam zit een smeedijzeren deurtje met een slot en het
Hekwerk: De nis afgesloten met een zwart smeedijzeren deurtje, waarin het offerblok is bevestigd.
Ornamenten: Er staan twee glazen kandelaars en twee vaasjes met kunstbloemen in de nis bij het beeld.
Onder de kapelnis is een blok zandsteen ingemetseld met ingehouwen letters
ANTONIUS.
Op een ijzeren plaat daaronder staat de tekst
HIER OFFERT MEN VOOR DE ARMEN
Verharding / groenvoorziening buiten de muurkapel: Er voert een grindpad naar de muurkapel. Links en rechts van het pad staan bloemen en struiken. Een houten schaarhek omlijst het tuintje voor de muurkapel. Offerblok aanwezig.
Publicaties
- ‘Gift van Rabobank voor muurkapel aan de Hiept’, in Peel en Maas, 28 maart 1985.
- ‘Sint Antonius Abt weer terug in muurkapel aan de Hiept’, in Peel en Maas,16 januari 1986.
- ‘Beeld geplaatst in muurkapel de Hiept’, in Dagblad voor Noord-Limburg, 22 januari 1986.
- ‘Het bakhuis aan de Hiept’, artikel uit de serie over Venrayse monumenten in Peel en Maas, 6 februari 1986.
- ‘Herken uw streek’, in De Trompetter, week 52, 1992.
- Venray Monumentaal, ‘Koester uw monument’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 6 januari 2005.
- Beeld Antoniusabt in trek bij boeren Limburger 30 maart 2001
- Koester uw Monument Peel en Maas 15 december 2012
Literatuur
-
-
Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 18-21.
-
Gérard Lucassen, ‘Stokskes in Venray en omgeving’, in Nieuwsbrief van Stg. Kruisen en Kapellen in Limburg 12 (dec. 1997).
-
Harry Tummers, Beelden van Antonius abt in Horst en omstreken (Horst 2002) vita 7-10.
-
Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 23, 27, 49-53.
-
[ 4 ]