St.-Martinus-en Barbarakapel, Overloonseweg-Spurkt, Venray

Beschrijving

Reden van de stichting: Naar men zegt, zou Jan Poels de kapel hebben laten bouwen om een oude vrouw, waarschijnlijk was zij een Creemers, welke familie de grond beschikbaar stelde, te gerieven, Zij was niet meer zo goed ter been en kon moeilijk de afstand naar de kerk afleggen

Beelden

Martinusbeeld Het naamfeest van Sint-Martinus is 11 november

Martinus is staande afgebeeld als bisschop. Hij heeft een opengeslagen evangelieboek en de bisschoppelijke mijter en staf als verdere herkenningstekens. Andere toevoegingen zoals de bedelaars ontbreken. De heilige draagt over zijn onderkleed, dat tot de grond reikt, een albe afgezet met boord van hangende draden, en daarboven en een rode halflange mantel. De rechterschoen steekt onder het kleed uit. De staf steunt hij met de rechterhand, de linker draagt het boek. De baardeloze man heeft lang krullend haar, dat op de schouders rust. De mijter is versierd met biezen van ingedrukte cirkels. Het beeld is een voorbeeld van volkskunst.

Kunst) Historische gegevens: . Martinus is gemaakt aan de hand van een foto. In rechterhand een staf in linkerhand een boek. Huidige Martinusbeeld gemaakt in 1982 door Frans Herens. Hoogte van het beeld 51 cm. roodbakkende klei. Kleur: tot 2003 geschilderd in egaal roodbruine kleur, daarna olieverven. Bij de restauratie van de kapel in 2003 werd het beeld in natuurlijke kleuren geschilderd

Barbarabeeld: Het naamfeest van Sint-Barbara is 4 december.

Barbara staat achter een slanke mijnschacht, waar zij met de rechterhand op steunt. In dit geval is dat haar belangrijkste attribuut. Op de linkerhand draagt zij een toren met een verdieping. Deze voorstelling wijkt hierdoor af van wat in onze streken gebruikelijk is. Barbara is hier minder de patrones van de mijnwerkers, wij roepen ze aan tegen een plotselinge dood. De achtergrond van de maker is de oorzaak. Barbara is gewikkeld in lange gewaden. Haar linkerschoen steekt daar onderuit. De mantel is hoog aan de hals gesloten met een band. De heilige heeft lang haar, dat over beide schouders naar achteren hangt. Het beeld is een voorbeeld van volkskunst.

(Kunst) Historische gegevens: Het Barbarabeeld is naar voorbeeld van een beeld dat voor de Gerarduskapel in Heksenberg. Huidige Barbarabeeld gemaakt in 1982 door Frans Herens. roodbakkende klei. Kleur : tot 2003 geschilderd in egaal roodbruine kleur, daarna olieverven Bij restauratie van de kapel in 2003 werd het beeld in natuurlijke kleuren geschilderd.

Kapel van baksteen met offerblok en traliewerk en onder de nis een kaarsenbak. In de top een smeedijzeren kruis.

Verharding / groenvoorziening buiten de kapel: Rondom de kapel een grindrand, breed 50 cm. Vanaf de weg voert een grindpad naar de kapel, breed 100 cm. Bij de kapel staan twee lindebomen. Rondom de kapel een grasveld met een rustbank.

Publicaties

1. Dick van den Munckhof, ‘Het Barbara-kapelletje aan de Overloonseweg’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 15 augustus 1980. Keerzijde: ‘Kapel aan de Overloonseweg’, in Peel en Maas 09 augustus 1982 en ‘Kapel Overloonseweg’, deel uit ‘Venrayse wegkruisen en Veldkapellen’, in Peel en Maas, 19 november 1982.
2. ‘Renovatie Martinuskapel’, in Peel en Maas, 10 oktober 2002.
3. ‘Restauratie wegkapel aan de Overloonseweg’, in Peel en Maas, 28 mei 2003.
4. ‘Afsluiting restauratie veldkapel Overloonseweg’, in Peel en Maas, 4 september 2003.
5. ‘Gouden bruidspaar Herens in Venray’, in Peel en Maas, 18 september 2003.
6. ‘Kapel Venray gerestaureerd’, in E-3 Journaal, 10 september 2003.
7. ‘Heilige Barbara’, betreft het beeld van Herens, in Peel en Maas, 22 augustus 1980.
8. Venray Monumentaal, ‘Koester uw monument’, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 20 januari 2005.

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 78-80.
2. Katja Boertjes en Arjen Eissens, ‘Barbara en Martinus in de velden’, in Heyligen huyskens, kapellen langs velden en wegen in Limburg (Eindhoven 1999) 138-140.
3. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 24, 28, 29.