Wegkruis, Dr. Kortmannweg, Venray

Beschrijving

Reden van de stichting: De reden van de stichting van dit kruis was een gelukkige liefde. Bakker Jan Nefkens uit Den Bosch schaakte Juffrouw Sasse van Ysselt. Zij vluchtten en op deze plek vonden zij hun rust. Of het nu kwam door het horen van de klokken van de Grote Kerk, of omdat hun huwelijk geen moeilijkheden meer zou ondervinden, het stel vond hierin genoeg redenen om het kruis op te richten.

Corpus: Christus is stervende weergegeven, zijn hoofd neigt licht naar rechts. Hij heeft een dubbele puntbaard en lange haren, die in krullen over beide schouders hangen. De doornenkroon is normaal van vorm en maat. De romp is redelijk zwaar van formaat. De voeten zijn naast elkaar op een console gespijkerd. De linkerknie zakt wat door en bolt door de lendendoek, die net over beide knieën reikt. De doek is hoog over de heupen gedrapeerd en toont sterke plooival vanaf de rechterheup tot de linkerknie. De armen zijn gestrekt tot bijna de bovenzijde van het hoofd. Alleen de rechterwijsvinger is gestrekt en wijst zodoende naar rechts, in dit geval naar het zuiden. Het beeld is gesneden in een romantiserende neo-gotische stijl. De plooival en de haren zijn goed, maar de proporties van het lijk zijn te zwaar. Dat past wel bij neo.

(Kunst)Historische gegevens: Het kruis werd vernield in 1905 en in 1930 en weer hersteld en ingezegend. Het oude corpus is, toen het kruis in de jaren 1950 in verval raakte, bij kapelaan Geerits terechtgekomen Hij heeft het laten restaureren, en in de Vredeskerk gebruikt en bij zijn sterven in 1982 aan zijn huishoudster gegeven. Toen zij overleed, kwam het beeld vrij om er een afgietsel van te maken. Originele corpus gemaakt door een onbekend atelier. Materiaal: hout. Huidige plaats: museum ‘t Freulekeshuus

Kopiebeeld gemaakt in 1996 in kunststof.

Kruis van hout met luifel en offerblok

Tekstbord:

Lieven Hieër,

help òs ien òs bestaon.

Loat òs ien vrede

nor waerk en huus toe gaon

Bij de herplaatsing in 1991 werd een wedstrijd uitgeschreven om een gedicht te maken in het dialect om op het tekstbord te plaatsen. Uit de vele inzendingen werd genoemde tekst gekozen, gemaakt door Leo Janssen,

In de top een bordje in INRI

Aanvullende gegevens: In 1950 raakte het kruis in verval. Bij de reconstructie van de Smakterweg in 1981 werd op deze plaats een plantsoentje aangelegd. Vissers Wegenbouw plaatste daar bij de oplevering van de weg een eenvoudig houten kruis zonder versieringen en zonder corpus. In 1991 was dit kruishout aan vervanging toe. Het kwam later te hangen bij de voordeur van het atelier van de stichting. Er is toen een nieuw kruishout geplaatst in dezelfde fraaie uitvoering als voor de oorlog, er werd toen een kopie van het corpus van de Jacobspeel (12) gehangen. In 1996 is dit corpus vervangen door een kopie van het originele corpus dat er tot 1950 hing.

Verharding / Groenvoorziening: Het kruis staat in een plantsoentje met enkele coniferen en als bodembedekker hedera. Het offerblok is bereikbaar over een zandpad.

In 2022 is dit kruis en corpus geschilderd, tevens op het tekstbord handmatig de letters geschilderd. Oktober is dit geheel teruggeplaatst door Stichting Kruisen en Kapellen.

 

 

 

Publicaties

1. Dick van den Munckhof, zonder titel, aflevering uit de serie in Peel en Maas, 24 april 1981.
2. ‘Veldkruis in Venray geplaatst’, in Dagblad voor Noord-Limburg, 30 maart 1991.
3. ‘Herplaatsing aan Dr. Kortmannweg’, in Peel en Maas, 28 maart 1991.
4. Zonder titel, betreft de herplaatsing, in Peel en Maas, 4 april 1991.
5. ‘Zilveren jubileum van Sien van de Vredeskerk’,zij kreeg het originele corpus van
6. pastoor Geerits in Peel en Maas, 29 augustus 1980.
7. Zonder titel, betreft vernieling, in Peel en Maas, 10 augustus 1929.
8. -, betreffende vandalisme, in Venloosch Nieuwsblad, 25 juni 1907.

 

Literatuur

1. Koos Swinkels (red.), Monumentjes van devotie (Venray 1986) 79-82.
2. Koos Swinkels en Tjerk Loeff, Kruisen en kapellen in Venray. Kunst langs de straat (Venray 2006) 24, 32.